Julia Bientjes, Holland und der Holländer im Urteil deutscher R eisender,
1400 - 1800 (Groningen, 1967 ), p. 176 .
See e.g. the travel guide The Present State of Holland, or a Description of the United Provinces etc . (The Hague, 1749 ), 376 .
Het Amsterdamsch Hoerdom , 164 . 56 . 5061 - 345 f. 208 vo, 28 Feb. 1698 . 57 . 5061 - 346 f. 213 , 3 Sept. 1698 . 58 . 5061 - 348 f. 16 vo, 4 Aug. 1699 .
59 . 376 protocol 17 , p. 166 , 3 Nov. 1701 .
60 . 5061 - 404 f. 64 vo, 27 Mar. 1743 .
61 . 5061 - 386 f. 216 , 7 Oct. 1728 .
62 . 5061 - 380 f. 230 , 8 Dec. 1722 .
63 . 5061 - 381 f. 17 , 17 Feb. 1723 .
64 . This is based on my own less than complete investigation of the Confession Books for 1790 onwards. Sjoerd Faber, Strafrechtspleging en criminaliteit te Amsterdam, 1680 – 1811 . De nieuwe menslievendheid (Arnhem, 1983 ), p. 78 ; Jacob Bicker R aye, Het dagboek van Jacob Bicker R aije 1732 – 1771 , ed.
F. Beijerinck and M. G. De Boer) (Amsterdam, 1935 ); Hester Lunsingh
Scheurleer, ‘Diefstal, prostitutie en andere slechtigheden. Vrouwen in Amsterdamse Confessieboeken uit de achttiende eeuw’, Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis , 5 ( 1984 ), 11 - 36 , at 27 .
65 . 5061 - 379 f. 223 vo, 2 Sept. 1721 .
66 . 5061 - 381 f. 17 , 17 Feb. 1723 .
F. A. Pottle (ed.), Boswell in Holland 1763 - 1764 (Melbourne, 1952 ), 254 - 5 .
Nugent, The Grand Tour , 83 .
Van Strien-Chardonneau, ‘ Le voyage ’, 77 and 299 - 300 ; Desjobert, ‘Voyage aux Pays Bas’, 19 ; de Ligne, Fragments de l’histoire de ma vie , i. 67 - 70 .
Lotte C. van de Pol, ‘Van speelhuis naar bordeel? Veranderingen in de organisatie van de prostitutie in Amsterdam in de tweede helft van de 18 e eeuw’, Documentatieblad Werkgroep Achttiende Eeuw , 17 ( 1985 ), 157 - 72 .
71 . 5061 - 102 , 8 Apr. 1790 .
72 . Nieuwenhuis, Proeve, i. 201 . A similar passage can be found in Elizabeth Wolff-Bekker and Aagje Deken, Brieven van Abraham Blankaart , 3 vols. (The Hague, 1787 - 9 ), iii, letter no. 48 .
chapter 2
Honour in early modern Europe has been the subject of much research in recent decades; although it mostly concerns ‘aristocratic honour’, which concentrated on precedence and the public recognition of supe- riority. For a recent introduction on honour among ordinary people, which centred around credit and respectability, see Thomas, The Ends of Life , 160 - 86 . For England see also J. A. Sharpe, Defamation and Sexual Slander in Early Modern England: The Church Courts at York , Borthwick papers no. 58 (York, 1980 ); for Italy, Peter Burke, The Historical Anthropology of Early Modern Italy: Essays on Perception and Communication (Cambridge, 1987 ) and Elisabeth S. Cohen, ‘Honor and Gender in the
Streets of Early Modern R ome’, Journal of Interdisciplinary History , 22
( 1992 ), 597 - 625 ; for Germany, Werner Danckert, Unehrliche Leute: Die
verfemten Berufe (Bern and Munich, 1963 ); for the Netherlands, Florence Koorn, ‘Illegitimiteit en eergevoel: Ongehuwde moeders in Twente in de achttiende eeuw’, Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis , 8 (Nijmegen, 1987 ), 74 - 98 ; Maria-Theresia Leuker and Herman R oodenburg, ‘Die dan hare wyven laten afweyen: Overspel, eer en schande in de zeven-
tiende eeuw’, in Hekma and R oodenburg (eds.), Soete minne , 61 - 84 ; Annemieke Keunen and Herman R oodenburg (eds.), Schimpen en schelden. Eer en belediging in Nederland, ca 1600 - 1850 , a special issue of
Volkskundig Bulletin ( 18:3 , 1992 ).
A detailed contemporary description can be found in Wagenaar, Amsterdam , xi, 3 - 78 and ii. 104 - 6 ; for a recent account see Erika Kuijpers and Maarten Prak, ‘Burger, ingezetenen, vreemdeling. Burgerschap in Amsterdam in de 17 e en 18 e eeuw’, in J. Kloek and K. Tilmans (eds.), Burger: Een geschiedenis van het begrip in de Nederlanden van de Middeleeuwen tot de 21 e eeuw (Amsterdam, 2002 ) , 113-32 .
See e.g. Pieter Spierenburg, The Spectacle of Suffering: Executions and the Evolution of R epression from